น้ำพริกลงเรือ
ประวัติเกิดขึ้นจาก "คุณจอมสดับ" หรือ "เจ้าจอมหม่อมราชวงค์สดับลดาวัลย์"
มีประวัติเล่าถึงน้ำพริกลงเรือเป็น 2 อย่างคือ
1.พระเจ้าวงศ์เธอพระเจ้าอุไรรัตน์ศิริมาณ ทรงเล่าว่า เดิมนายรัชกาลที่ 5 เข้าไปอยู่สวนสุนันทาใหม่ๆดินที่ขุดขึ้นมาเพื่อทำพระตำหนัก ทำให้มีสระกว้างใหญ่ต่างองค์ต่างมีเรือพายเล่นวันหนึ่งตอนค่ำ จึงมักจะลงเรือกัน สมเด็จอาหญิงน้อย (สมเด็จเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมขนอู่ทองเขตขันติยนารี) ก็ชวนไปกินข้าวในเรือ สั่งว่า "จอมสดับไปดูซิในเรือมีอะไรบ้าง" เวลานั้นยังไม่ถึงเวลาเสวย คุณจอมสดับไปในห้องเครื่องเห็นแต่ ปลาดุกฟู กับ น้ำพริก ตำไว้เท่านั้น จึงหยิบน้ำพริกปลาผัดรวมกับหมูหวาน (หมูหวานโบราณเป็นเครื่องแนบติดครัวเสมอ) พอตักขึ้นก็หยิบไข่เค็มที่ยังไม่ได้ต้มความเป็นคล่องแคล่ว และว่องไวเลยทิ้งไข่ดาวเอาแต่ไข่แดงดิบ วางไปทั้งลูกๆและมัดผักเตรียมมาด้วยถึงเรียก "น้ำพริกลงเรือ"
2.หม่อมราชวงค์สุมาลัย เล่าว่า เจ้าจอมสดับได้คิดค้นขึ้นเมื่อครั้งตามเสด็จ รัชกาลที่ 4 และเจ้านายฝ่ายในไปประทับแรมที่ราชวังบางประอินประพาศท้องทุ่ง แบกกระทั่งหางเรือ เจ้าจอมสดับจึงได้เข้าไปในหลังครัว แล้วจึงเกิดน้ำพริกลงเรือขึ้น
น้ำพริกลงเรือนั้นที่มีมาหลายอย่างซึ้งยังไม่มีใครรู้และแน่นอนว่าน้ำพริกลงเรือนั้น มีความเป็นมาอย่างไร
*ลักษณะน้ำพริกลงเรือที่ถูกต้อง คือ จะใช้จานลึกหรือชามตื้นๆ สำหรับใส่น้ำพริก + หมูหวาน + ปลาฟู แล้วเอากระเทียมดองปอกเอาแต่กลีบ วางประดับไข่เค็มปั้นเป็นลูกๆ ( กินกับผักสด / ผักที่ขึ้นตามน้ำ)
การทำน้ำพริกลงเรือ
ส่วนผสม
- กะปิ - พริกขี้หนู
- พริกเหลือง - มะอึก
- กระเทียม - มะดัน
- มะนาว - กากหมู
- ระกำ - กุ้งแห้ง
- น้ำเปล่า - น้ำตาลทราย
วิธีการทำ
1.ตำกระเทียม + พริกเหลืองให้แหลก ใส่พริกขี้หนูบุบพอแตกบีบมะนาวใส่กะปิ มะดัน มะอึก (สับแล้ว) ใส่กากหมูปรุงรสตามชอบ (อย่าให้หวานมาก) ถ้าไม่เค็มให้เติมกะปิ
2.นำน้ำพริกผัดกับน้ำมันหมู ให้หอมพักไว้
การทำหมูหวาน
1.ต้มหมูใส่เกลือเล็กน้อย 20 นาที ล้างออกหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ
2.ใส่ลงหม้อ เติมน้ำพอถ้วมใสเกลือ ซีอิ๋วดำ ต้มไปจนเกือบเปื่อยใส่น้ำตาลปิ๊บ ชิมรสตามชอบ ต้มต่อจนเปื่อย พอใกล้งวดใส่น้ำตาลทราย (ชิมก่อน) พอหมูได้ที่ใส่น้ำลงไป คลุกเคล้าให้เข้ากัน พักไว้ (น้ำตาลทำให้หวานแหลม) ระวังหมูเปื่อยอย่าใช้ช้อนคน ให้เขย่าหม้อแทน
การทำไข่วงเดือน
- ไข่เค็ม - ไข่เป็ด
วิธีการทำ
1.แยกไข่แดงไข่ขาวทั้งสองอย่าง
2. นำไข่ขาวทั้งสองอย่างมารวมกัน กรองด้วยผ้าขาวบาง
3, ไข่แดงเอาเฉพาะไข่แดงเค็ม แล้วนำมาปั้นเป็นลูกเล็กๆ
4. นำไข่ขาวมาใส่ถ้วยตะไลนึ่งไฟอ่อนสุดพอสุกเล็กน้อยนำไข่แดงที่ปั้นไว้มาใส่แล้วนึ่งให้สุก
การทำปลาดุกฟู
วิธีการทำ
1. นำปลาดุกมาทอด / ย่างให้พอสุกอย่าให้แห้ง
2. แช่เย็นไว้ 1 คืน
3. นำมาแยกเอาแต่เนื้อ สับให้ละเอียด
4. ตั้งกะทะไฟปานกลางใส่ปลาดุกสับ ทีละก้อนเล็ก แล้วพับให้สวยงาม ตักขึ้นพักไว้
จากนั้นจัดเสิร์ฟใส่จาน ตักน้ำพริกคลุกหวานเล็กน้อย แล้วนำใส่ถ้วย เสิร์ฟคู่กับ ปลาดุกฟู ไข่วงเดือน หมูหวาน และผักสด
